Santiago – cizenbayan

Yeme-içme hayatıyla Santiago [bone magazine]

Elif Tanverdi — Mon, 04 Jan 2016 20:29:37 +0000

Mart 2015’de Bone Magazine‘de yayımlanan Yeme-içme hayatıyla Güney Amerika’nın en renkli ülkelerinden Şili’nin başkenti Santiago yazım:

Biz soğuk kış mevsimini yaşarken sıcak yaz günlerinde, herkesin şehirden kaçmasıyla en sakin zamanlarını yaşıyor Santiago. Mart ayında, bir aylık uzun tatilden sonra ise bir ‘şehre dönüş’ heyecanı başlıyor. Neredeyse her evin bahçesinden, balkonundan gelen, asado kokuları bizi yanıltmıyor. Şehir manzarasının fonu olan And Dağları’nın arkasında gökyüzünü pembenin bin bir tonuna sokarak kaybolan güneşin batışıyla hafif bir sonbahar serinliğine kavuşan uzun akşamlarıyla Mart ve Nisan ayları; leziz et ve şarapların, avokadonun en iyisinin ve yardımsever sıcak kanlı insanların şehri Santiago’yu ziyaret etmek için yılın en güzel zamanlarından biri.

Kuzey’de Peru ve Bolivya’nın komşusu, ince uzun ülke Şili’nin Arjantin’le sınırı dünyanın en yüksek sıradağları olan And Dağları boyunca çizilmiş. Dünyanın geri kalanından ise Büyük Okyanus’a uzanan upuzun bir sahil şeridiyle ayrılıyor Şili. Aynı anda hem sörf cenneti sahillere, hem de dünyanın en kurak çöllerine ev sahipliği yapan coğrafyası, Santiago ve Valparaiso’nun olduğu orta bölgelerinde kışın yüksek rakımı sebebiyle kış sporları bile yapabildiğiniz ılıman Akdeniz iklimi özellikleri gösterirken; ülkenin Antarktika’ya uzanan Güney kesimlerinde eşsiz güzellikte dağlar, göller ve Kuzey Avrupa’yı andıran coğrafik şekillerle ayrışıyor. Dünyanın iklim ve coğrafya bakımından en karma ülkelerinden biri olan Şili’de nereye giderseniz gidin Güney Amerika ve Akdeniz insanına has sıcakkanlılık, misafirperverlik ve yardımseverlikle karşılaşıyorsunuz.

Coğrafyası dışında sosyo-ekonomik durumuyla da Güney Amerika’nın tamamından ayrı tutmak gerekiyor Şili’yi. Bölgenin ekonomik olarak en güçlü ülkesi. Bu hem Santiago şehir hayatına, hem de Peso kuruna yansıyor. Santiago’da gökdelenlerin olduğu ve Latin Amerika’nın en yüksek binasına da ev sahipliği yapan Manhattan’ı aratmayacak siluetiyle Sanhatten adlı finansal merkez ufuktaki tepesi her daim karlı And Dağları’na kafa tutuyor. Mercado Central, Plaza de Armas meydanının yer aldığı merkez Santiago bölgesinde Şili’ye has lezzetleri tatmak ve daha ‘Latin’ bir hayata şahit olmak mümkün. Şehrin ticari ve kültürel merkezi Providencia, zengin mahalleleri Las Condes ve Vitacura ve daha bohem bir hayata ev sahipliği yapan Nunoa semtleri; Cerro denen ve muhteşem manzaralar sunan tepeleri, şehrin içinde tatil havası yaratan parkları ve günden güne artan şehir içi bisiklet yollarıyla Santiago Latin dokunuşlu, samimi ve Avrupai bir hayat sunuyor.

Güney Amerika’nın en pahalı şehri olmasına rağmen Santiago’da et ve şarap fiyatları oldukça uygun. Hele kalitesine oranla ödediğiniz parayı düşününce ‘‘Santiago’ya sadece et yiyip şarap içmek için bile gidilebilir’’ gibi bir fikre kapılıyor insan. Restoranlarda yiyemeyeceğiniz etleri arkadaş evlerinde, bahçe partilerinde, asado’larda yemek mümkün. Asado, kelime anlamı olarak ‘ızgara edilmiş’ demek; Ama bu şekilde tercüme edersek koca bir kültüre haksızlık etmiş oluruz. Asado aslında Şilililerin et ve sosyalleşme odaklı barbekü kültürüne verilen ad. Bütün gece ya da akşamüstü bol muhabbet eşliğinde devam eden kalabalık asado buluşmalarında en pratik, ekonomik ve dolayısıyla popüler lezzet bizim sucuk ekmeğimize benzeyen choripan oluyor. Bir diğer popüler sunumsa bütün halinde barbeküde yavaş yavaş pişen ve içi pembe kalan et. Ahşap üzerinde kesilip küçük parçalar halinde servis edilip genellikle elle yeniyor.

İleri seviye İspanyolca biliyor olmanız Şilililerle rahatlıkla anlaşabileceğiniz anlamına gelmediği gibi Santiago’da bir restoranda yemek siparişi verirken bocalamayacağınızı da garantilemiyor. Gerek muhabbet ederken gerekse yemek siparişi verirken Şili’ye has jargonları öğrenmek şart.

Sabah kahvaltıyı kelimenin tam anlamıyla geçiştiren Şilililer, öğlenleri bol bol sandviç yiyor. İçindeki etin cinsine göre, lomito, churrasco, ave, pavo diye adlandırılan bu dev boyuttaki sandviçlerin ‘sıfatlandırma’sı ise içindeki malzemeye göre yapılıyor. En popüler seçenek olan avokado, mayonez ve domatesli sandviç yeşil, beyaz, kırmızı renklerinden ötürü Italiano diye anılıyor.

Geleneksel

Domino La Fuente de Soda

Av. Pedro de Valdivia, 28

Domino şehrin pek çok yerinde yer alan bir büfe zinciri, ancak yüzde yüz Şilili. Sandviçlerinde yanında taze sıkma meyve suları sunuyor. Santiago’ya gidince içinde döner gibi kesilmiş dana
eti, domates, mayonez ve avokado ezmesi bulunan bir churrasco italiano yemeniz şart. Yalnız Şilililerin genel olarak porsiyonlar konusunda elleri bol ve bir de mayonezi yarın yokmuş gibi tükettikleri gerçeğini unutmamanızda fayda var.

Lomit’s

Avenida Providencia, 1980

“Ben sandviçimi daha geleneksel bir ortamda ve zincir olmayan bir restoranda yemek istiyorum” diyenler Providencia’nın en köklü restoranlarından Lomit’s’in menüsüne göz atmalı. Burada sandviçinizin ekmeğini, malzemesini seçebileceğiniz gibi Fileto a lo Pobre gibi geleneksel lezzetlerin de tadına bakabilirsiniz. Kırmızı ekoseli masa örtüleriyle samimi bir ortam sunan Lomit’s’de, çevrede iş yerleri yoğunlukta olduğu için hafta içi öğle saatlerinde yer bulmak zor olabilir

Bar Liguria

Avenida Providencia, 1373

Pedro de Valdivia’da yer alan ve rezervasyon gerektiren bistrosunda geleneksel Şili mutfağını şık bir sunumla servis eden Liguria’nın Avenida Providencia’da yer alan ikonik bar ortamı bistrosunu geride bırakıyor. Her daim kalabalık olsa da iyi servis veren, iyi kokteylleri ve iyi müziği bir arada bulacağınız kendine has orijinal dekorasyonuyla tipik Şilili ve ruhu olan bir mekana gitmek isterseniz Bar Liguria’yı es geçmeyin.

Ciudad Vieja

Constitucion, 92

Santiago’nun turistik bölgelerinden Bellavista’da yer alan geleneksel ve köklü bir restoran Ciudad Vieja. Şili ve Peru arasında ‘bizim pisco’muz daha iyi’ tartışmalarına sebep olan geleneksel içki pisco ile yapılan kokteyl Pisco sour ve klasik bir Şili sandviçi için mutlaka uğranması gereken bir adres. Hem yemekleri hem mimarisi ile gerçek bir Güney Amerika deneyimi vadediyor. Biraz beklemeyi göze alırsanız üst katta köşede yer alan iki masalık balkonda oturmanız önerilir.

Galindo

Dardignac, 98

Ciudad Vieja’nın karşı köşesinde machas a la parmesana, pastel de chochlo, lomo a lo pobre gibi Şili’ye has lezzetleri tadabileceğiniz Galindo’nun mimarisi de sunduğu lezzetler kadar geleneksel. Kalabalığa rağmen hızlı ve güleryüzlü servis de restoranın bir diğer artısı.

La Piojera

Aillavillu, 1030

Santiago’ya gelmişken mutlaka denemeniz gereken lezzetlerden biri de Terremoto. İspanyolca deprem anlamına gelen Terremoto, dünyanın en çok deprem olan ülkesinden, içtiğinizde deprem etkisi yaratacak bir içki. Patenti ise şehrin en kendine has ve geleneksel lokali La Piojera’ya ait. İsmini, işçi sınıfının takıldığı bu lokale getirildiğinde sinirlenerek “Y a esta piojera me han traído?” yani “Beni getire getire bu pireli yere mi getirdiniz?” diyen başkan Palma’nın hakaretinden almış. Yarısı yapış yapış tezgaha dökülen ananas dondurmalı içkinizi yağlı ve üzerine yumurta kırılmış yani a a lo pobre (fakir usulü) patates eşiğinde içmenizi tavsiye ederiz. Aksi takdirde ayağa kalktığınızda bu çok tatlı içki gerçekten de deprem etkisi yaratabilir.

Dünya Mutfağı

La Burguesia

Santa Magdalena, 99, local 3

İspanyolca burjuvazi anlamına gelen La Burguesia Santiago’nun butik hamburgercilerinden. Amerikan kültürüne ait hamburgere Şili’nin iyi eti ve yöresel malzemeleriyle Latin Amerika dokunuşunu ekleyen, hamburgerin yanında çok da
iyi patates servis eden La Burguesia’nın bahçesi yaz akşamları oldukça keyifli. Kapalı mekanı küçük olduğundan rezervasyon yaptırmanızda fayda var.

The White Rabbit

Antonia Lopez de Bello, 0118

Santiago gece hayatının en hareketli bölgesi Barrio Bellavista’da yer alan The White Rabbit’e gitmeden rezervasyon yaptırmalısınız. Yemek sipariş etmeden önce The White Rabbit’in kendine has kokteyl menüsüne göz atın: İçinde Şili’ye özel bir deniz yosunu olan cochayuyo bulunan Sea Water mutlaka denenmeli. Menüde fish&chips, BBQ ribs, Steak Tartar, mac- n-cheese, crab cake, cheeseburger gibi Amerikan ağırlıklı dünya mutfağının yorumları yer alıyor. Sunumlar iştah açıcı ve yemeklerin lezzeti mekanın trendy atmosferinin altında kalmıyor. Üstelik pazar günleri brunch’ta da iddialılar. O zaman bu beyaz tavşanı takip edin.

De La Ostia

Orrego Luco, 65

De La Ostia, içeri adımınızı attığınız andan itibaren Barselona metro haritaları, FCB formalarıyla size kendinizi Barselona’da hissettiriyor. Zengin tapas menüsü, leziz sangria’sı ve en önemlisi harika ortamıyla De La Ostia iş çıkışların serin yaz akşamlarının vazgeçilmez mekanı.

Capperi!

Avenia Italia, 1463

Santiago’nun antikacıları, rengarenk eski tip evleri ve İtalyan tasarım mağazalarıyla ünlü semti Barrio Italia’daki semtin adına yakışır İtalyan restoranı Capperi’nin hem iç dekorasyonu hem de avlusu son derece keyifli. Servis ve ilgi de kayda değer.

Casaluz

Avenida Italia, 805

İspanyol mutfağı esintileri taşıyan menüsüyle Barrio Italia’da
yer alan Casaluz’un şık ve romantik atmosferinde harika bir et yiyeceğiniz garanti. İddialı etleri yanında balık ve marisco denen deniz ürünlerini de tadabileceğiniz Casaluz’un barı da oldukça cazip. Şehrin gözde restoranlarından olduğundan gitmeden rezervasyon yaptırmakta fayda var.

Kafe

Cafe del Opera

Merced, 389

Santiago’nun tasarım butikleri ve galerileriyle ünlü semti Barrio Lastarria’da kahvaltısı, soğuk sandviç ve salataları, muffin ve kruvasanları, ama en çok da dondurmalarıyla ünlü, yüksek tavanlı ve şık bir kafe.

COFI

Av. Pedro de Valdivia, 180

Santiago’daki ‘iyi kurumsal kimlik çalışmalarından’ birine sahip çekici kafe COFI küçücük bir dükkan, ancak sağlıklı tatlıları ve iyi kahvesiyle öne çıkıyor.

Faustina

Andres Bello, 2177

Mapocho nehrine bakan Faustina, aydınlık ve ferah ortamı, freelancer’ları güldüren hızlı interneti, iyi kahvesi ve oldukça şık kurumsal kimliğiyle Santiago’nun gözde kahvecilerinden.

Tea Connection

Pedro de Valdivia, 129

Brezilya ve Arjantin’den sonra Şili’ye de sağlıklı yemek ve çay kültürünü getiren Tea Connection, yeşil ağırlıklı ferah ortamı, çayların, kokteyllerin sunumu ve hafif seçenekleriyle Santiago’nun gitmeye değer cafe’lerinden.

Wonderful Cafe

José Victorino Lastarria, 90

Hip semt Lastarria’nın hip ve Avrupai kafesi Wonderful’da sandviçler, meyve suları, kahveler, sohbet ve duvarlardaki grafik işler çok çok iyi.

ŞİLİ’YE AŞIK OLMAK için 26 ÇOK GEÇERLİ SEBEP

Elif Tanverdi — Mon, 21 Apr 2014 23:01:27 +0000

Güney Amerika’nın en batısında, Pasifik Okyanusu ile And Dağları arasında güneyden kuzeye, buzullardan çöllere uzanan, ince uzun, yalnız ve güzel ülke Şili… Arjantinliler Andlar’ı şöyle bir itse kendisini okyanusta bulacak. Şili’ye aşık olunur burada ömür geçirilir. İşte yüzlerce sebepten yalnızca 26 tanesi…

Dünyanın en güzel şaraplarını çok ucuza içebilirsiniz

Şili ekonomisi olduğu için genel olarak pahalı bir ülke ama su yerine şarap alabileceğiniz kadar uygun fiyatlı şarapların kalitesi çok ama çok iyi.

Avokadoya doyacaksınız

Şili’de sipariş edeceğiniz neredeyse her yemek BOLCA avokadoyla (palta) geliyor. Avokado çok faydalı ve lezzetli bir besin. Şili avokadosu dünyanın en iyisi. Kremamsı bir dokusu var.

Genel olarak, doyacaksınız

Porsiyonlar çok büyük! Şilililer paralarının karşılığını alıyorlar.

Sosisli, hamburger ve sandviçte İtaliano

İnanılmaz bir sosisli, sandviç ve hamburger kültürü var, çeşit çeşit. İtaliano seçeneğini seçtiğinizde sosisliniz İtalyan bayrağı renklerinde avokado, mayonez (abartı miktarda mayonez) ve domates ile geliyor ve normal bir sosisliden çoook daha lezzetli.

Beni Pisco yağmurlarında yıkasınlar

Şili’de gerçekten de en çok tüketilen içki olan Pisco’yu Piscola (Pisco ve Coca-Cola) Piscola Blaco (Pisco Sprite veya Ginger Ale gibi beyaz bir içecek) veya Piscosour (Limon suyu, şurup, yumurta akı ve buz ile hazırlanan kokteyl) olarak içip hastası olmak garanti.

Terremoto içtim sallandım!

Santiago’da La Piajora adlı lokalde keşfedildiği söylenen gizli tarifli alkolik içki Terremoto İspanyolca deprem demek. Kana öyle bir karışıyor ki yer yerinden oynuyor, adeta deprem oluyor.

Gerçek depremler de oluyor ama binalar yıkılmıyor

Şili dünyanın en çok deprem olan ülkesi ama Türkiye’nin aksine depremle yaşamayı gerçekten biliyorlar. Binalar 8.0 şiddetindeki depremlere bile dayanıyor. En büyük depremlerde bile can kaybı yaşanmıyor.

Şilililer çok güleryüzlü ve yardımsever

Bir millet hakkında genelleme yapmak ne kadar doğru bilemem ama Şilililer konusunda hiç yanılmadım. Bir derdiniz var ve bir Şilili’den yardım istediyseniz halloldu bilin. Şilili bir arkadaşınız varsa sırtınız yere gelmez. O çok misafirperver, eğlenmeyi bilen, iyi kalpli ve sizi hiç yalnız bırakmayacak bir arkadaştır. En güzel muhabbetleri de Pisco veya Şarap içerken onla edeceksinizdir.

Chileno gerçeği

Anadili İspanyolca olanların bile bazen anlamakta güçlük çektikleri Şili İspanyolcası biraz hızlı ama aslında oldukça basit ve 3-4 ay sonra araya sadece Şili’de kullanılan tabirler sıkıştırarak konuşmaya başlayınca kendinizi çok iyi hissediyorsunuz. Şilililer yardımsever olduğundan sabırla size öğretiyorlar, onların 10’da 1’i hızında konuştuğunuzda sizi dinliyorlar. Şili’de İspanyolca konuşabilirseniz dünyanın heryerinde İspanyolca konuşabilirsiniz. Cachai weon?

İşe bisikletle gitme keyfi

Santiago son 3-4 yılda dünyanın en bisiklet canlısı şehirlerinden biri haline geldi. Henüz çok fazla olmasa da şehrin en önemli hatlarını kapsayan güvenli bisiklet yolları ulaşımın en ekonomik, keyifli ve sağlıklı yöntemini Santiagolulara sağlıyor. Üstelik Şilililer kurallara çok saygılı.

Okyanustan babam çıksa?

Pasifik Okyanusu’nun soğuk akıntıları ve Şili’nin güneyden kuzeye uzanan geniş iklim yelpazesi sayesinde Şili’de çok etli taptaze leziz balıklar ve marisco (deniz canlıları) yemek mümkün.

Şililiyim, doğruyum, çalışkanım

Ne darbeler atlattılar ama Güney Amerika’nın ününün aksine insan hakları, özgürlük gibi kavramlar Şili’de giderek gelişiyor.

Ekstrem spor Şili’den sorulur

Şili coğrafyası, Santiago’ya 45 dakika mesafedeki dağlarda snowboard, okyanustaki dev dalgalarda Surf, kum tepeleri duna’larda Sandboard, Andlar’da tırmanış gibi imkanlar sunuyor

Tüm ülke için tek iftar vakti

Ünlü karikatürü hepiniz bilirsiniz. Kafa karışıklıklarına son. Günel tüm ülkede aynı anda batıyor. İstesen dünyanın en uzun iftar sofrasını da kurarsın.

Tatlı krizine tokat gibi cevap

Şilinin tumblr kızları nutella yemiyor. Çünkü burada Manjar var.

Santiago

Mükemmel pembe günbatımları, rengarenk duvar resimleriyle dolu sokakları, hareketli gece hayatı, hızlı ve tertemiz metro ağı, akılcı şehircilik çözümleri, bisiklet yolları, parkları, tepeleri, birbirinden şık cafe ve restoranları ile Santiago yaz kış yaşamak için harika bir şehir

Şiirde dünya lideri

Şili’nin Pablo Neruda’nın memleketi olduğu gerçeği var.

Müzikte dünya lideri

Dahi Dj ve prodüktör Nicolas Jaar da Şili çocuğu.

Sporda dünya lideri

Şili fútbol takımı dünya kupasında yer alıyor. Ve evet doğru bildiniz, Barselona FC oyuncusu Alexis Sanchez de Şilili.

Asado

Mangalın daha iyisi. Arjantin’den, Brezilya’dan gelen inanılmaz güzel etler tek parça halinde pişirilip daha sonra kesilip elle yeniyor. Sosyal toplaşma bahanesi. Leziz.

Kişi başına düşen milli gelir

Herkes zengin. Türkiyeye gelseler bizi satın alırlar. Para var huzur var.

Rapa Nui

Dünyaca ünlü Moai taş heykelleri Paskalya Adası dolayısıyla Şili sınırları dahilinde

Torres del Paine

Şili’nin Güney’indeki muhteşem doğa. Henüz gidemedim ama önümüzdeki kış (burada yaz oluyor) mutlaka!

Atacama Çölü

Dünyanın en kurak çöllerinden Atacama Şili’nin kuzeyinde yer alıyor. Ay Vadisi gerçekten de aydaymışsınız gibi hissettirirken yıldızları izlemek için en elverişli ortamlardan biri olduğundan dünyanın en büyük gözlem evi de burada yer alıyor.

Lollapalooza

Chicago çıkışlı dev müzik festlivali Lollapalooza 2011 yılından beri Şili’nin başkenti Santiagoda’da düzenleniyor ve dünyanın en ünlü gruplarına ev sahipliği yapıyor.

Mimar Bonusu:

Archdaily’nin Santiago Bellavista’da bir ofisten dünyaya yayın yaptığını biliyor muydunuz?